Wyłączniki, bezpieczniki i zabezpieczenia nadprądowe klasyfikuje się według liczby zastosowanych modułów, w tym jedno-, dwu-, trzy- i wielomodułowe, które można również łączyć. Ważnym aspektem przy wyborze wyłączników nadprądowych jest ich budowa, która może być jedno-, dwu-, trzy- oraz czterobiegunowa. Produkty te różnią się rozmiarami, natężeniem prądu i jego mocą, dlatego decyzja o wyborze konkretnego wyłącznika powinna uwzględniać jego przeznaczenie. Inne wyłączniki będą odpowiednie dla instalacji domowych, inne dla infrastruktury firmowej, a jeszcze inne dla przemysłowych zastosowań.

Wyłącznik nadprądowy elektryczny

Wyłącznik nadprądowy, potocznie nazywany "eską", działa na zasadzie ochrony poprzez przerywanie ciągłości obwodu, gdy wartość przepływającego prądu przekracza bezpieczny poziom. Zapobiega zwarciom i przeciążeniom, stosując się w obwodach odbiorczych instalacji oraz w urządzeniach elektrycznych. W Polsce zyskał popularność w latach 90-tych, kiedy zaczęto rezygnować z bezpieczników topikowych i automatycznych. Jego zaletą jest możliwość wielokrotnego użytku oraz wyższa czułość, pozwalająca na szybsze i bardziej precyzyjne rozłączanie prądu przy niższych natężeniach.

Wyłączniki nadprądowe i ich budowa

Współczesne instalacje elektryczne korzystają z płaskich wyłączników instalacyjnych, montowanych na wspornikach o znormalizowanej szerokości biegunów dla standardowych i przemysłowych zastosowań. Wyłączniki te są dostępne w wersjach jedno-, dwu-, trzy- i czterobiegunowych oraz mogą mieć lub być pozbawione toru naturalnego. Standardowy wyłącznik nadprądowy, zwany "eską", składa się z elementów takich jak dźwignia napędowa, zamek, zaciski przyłączeniowe, stały i ruchomy styk, wyzwalacz termobimetalowy i elektromagnetyczny, wkręt regulacyjny oraz komora do gaszenia łuku elektrycznego.

Większość modeli jest kompatybilna z dodatkowymi akcesoriami, np. stykami pomocniczymi, alarmowymi i wyzwalaczami wzrostowymi. Właściwy dobór wyłączników na etapie projektowania jest kluczowy dla ich prawidłowego działania. Wyłączniki powinny rozłączać prąd w miejscu najbliższym awarii, a ich prawidłowa orientacja podczas montażu jest istotna ze względu na obecność komory gaszeniowej.

Jak działają nasze wyłączniki nadmiarowo-prądowe?

Wszystkie przewody mają określone maksymalne natężenie, przy którym prąd może przepływać bez ryzyka. Jeśli jednak ta wartość zostanie przekroczona, może dojść do nagrzewania się łącza. W skrajnych przypadkach izolacja może ulec nadtopieniu, co prowadzi do zwarcia. Wyłącznik nadmiarowo-prądowy zapobiega takim sytuacjom, ponieważ reaguje na termiczne przeciążenie w zależności od prądu płynącego przez wyłącznik. Chroni on również przed zwarciem, które pojawia się, gdy przewód fazowy przypadkowo zetknie się z neutralnym. Szybka reakcja tego urządzenia zabezpiecza przed uszkodzeniem podłączonych sprzętów elektrycznych.